Phiền Não

Phiền Não


Căn bản phiền não (gồm có 6 món)

1. Tham (Tham lam).

2. Sân (Nóng giận).

3. Si (Ngu si, vô minh)

Ba món phiền não này làm chướng ngại Tam vô lậu học: Giới, Định và Huệ.

4. Mạn (Khinh mạn)

5. Nghi (Nghi ngờ, do dự)

6. Ác (đảo) kiến (Thấy biết sai lầm, thuộc về bất thiện;

gồm có 5 loại: thân kiến, biên kiến, tà kiến, kiến thủ, giới cấm thủ.


Tùy phiền não

Các tâm bất thiện, tuỳ thuộc vào 6 món căn bản phiền não mà sanh khởi, gồm có 20

món, được chia làm ba phần:

A. Tiểu tùy (10 món).

1. Phẫn (Giận)

2. Hận (Hờn)

3. Phú (Che giấu)

4. Não (Buồn)

5. Tật (Tật đố, ganh ghét)

6. Xan (Bỏn xẻn)

7. Cuống (Dối)

8. Siểm (Nịnh bợ)

9. Hại (Tổn hại)

10. Kiêu (Kiêu căng)


B. Trung tùy (2 món).

11. Vô tàm (Tự mình không biết, xấu hổ)

12. Vô quý (Không biết thẹn với người)



C. Đại tùy (8 món).

13. Trạo cử (Lao chao)

14. Hôn trầm (Mờ tối trầm trọng)

15. Bất tín (Không tin)

16. Giải đãi (Biếng nhác trễ nãi)

17. Phóng dật (Buông lung)

18. Thất niệm (Mất chánh niệm)

19. Tán loạn (Rối loạn)

20. Bất chánh tri (Biết không chân chánh)